Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Döviz Kurları
Altın
Hisse Senetleri
Endeksler
Kripto Paralar
Döviz Hesaplama
Döviz Çevirici
Kredi Arama
Küçük Madeni Paralar Tarih Oluyor: Dünyadan İşaretler
Dünya genelinde küçük madeni paraların kullanımının azalmasıyla birlikte, bu paraların tedavülden kalkması giderek daha olası bir senaryo haline geliyor. Pepperdine Üniversitesi’nden ekonomi profesörü David Smith, bu konuda dikkat çekici değerlendirmelerde bulundu. Aynı zamanda bir madeni para koleksiyoncusu olan Smith, nakit kullanımının azalmasının, özellikle nikel gibi madeni paraların tedavülden kaldırılması yönündeki baskıyı azalttığını belirtiyor.
Ekonomi Profesöründen Net Tarih: Ne Zaman Veda Edeceğiz?
Ancak Smith’e göre bu durum sadece süreci yavaşlatıyor. Madeni paralara duyulan nostaljinin bu gidişatı durduramayacağını vurgulayan Smith, “Belki 15-20 yıl sürecek ama sonunda bu küçük madeni paralar sahneden çekilecek” diyerek net bir tarih verdi. Bu açıklama, madeni para kullanıcıları arasında farklı tepkilere yol açtı.
Zarar Eden Paralar: Üretim Maliyetleri Alarm Veriyor
Son zamanlarda tedavülden kalkan paralar konusu da gündeme gelmeye başladı. ABD’de 230 yılı aşkın süredir basılan 1 cent’lik madeni para (penny) üretiminin durdurulması kararı, bu eğilimin somut bir örneği. Penny’nin üretim maliyeti, değerinin dört katına çıkınca Washington yönetimi “zarar eden para”yı bırakma kararı aldı. Benzer şekilde, 5 cent’lik nikelin üretimi de devlet için zarar oluşturuyor; her bir madeni para başına yaklaşık 9 sent zarar ediliyor.
Euro Bölgesi de Aynı Yolda: 1 ve 2 Centlere Veda
Euro Bölgesi de benzer bir tablo sergiliyor. Litvanya, Belçika, Hollanda, İrlanda ve Finlandiya gibi sekiz ülke, nakit ödemelerde 5 cent’e yuvarlama uygulamasına geçerek 1 ve 2 cent’i fiilen devre dışı bıraktı. Bu paralar, teknik olarak hala yasal ödeme aracı olsa da, pratikte neredeyse hiç kullanılmıyor.
Türkiye’de Durum Ne? 5 ve 10 Kuruş Artık Kullanılmıyor
Bu eğilim Türkiye’de de kendini gösteriyor. 5 ve 10 kuruş günlük hayatta neredeyse kullanılmaz hale gelirken, fiyatların 25 veya 50 kuruşa yuvarlanması küçük madeni paraları işlevsizleştiriyor. En çarpıcı örnek ise 1 TL. Kullanılan bakır, nikel ve çinkonun küresel maliyeti arttığı için 1 TL’yi basmanın maliyeti yaklaşık 4,5 TL’ye kadar çıkmış durumda. Bu durum, gelecekte Türk Lirası madeni paraların da tedavülden kalkabileceği yönündeki endişeleri artırıyor.
Alternatif Ödeme Yöntemleri Yükselişte
Nakit kullanımının azalmasıyla birlikte, kredi kartları, banka kartları ve mobil ödeme sistemleri gibi alternatif ödeme yöntemleri giderek daha popüler hale geliyor. Bu durum, madeni paraların geleceği hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.
Haber Al
