Bağışıklık Sistemini Güçlendiren İki Temel Mineral: Selenyum ve Çinko

Bağışıklık İçin Selenyum ve Çinkonun Önemi

Sağlıklı bir yaşamın vazgeçilmez unsurları arasında yer alan selenyum ve çinko, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu önemli eser elementlerdir. Her ikisi de güçlü antioksidan özellikleri ile öne çıkmaktadır.

Kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte bağışıklık sistemini güçlü tutmanın önemi artıyor. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, bu konuda önemli uyarılarda bulunarak, “Bağışıklığı güçlendirmek için C ve D vitaminleri kadar selenyum ve çinko minerallerini de ihmal etmemeliyiz” diyor.

Selenyumun Faydaları ve Kaynakları

Selenyum, vücudumuzun kendiliğinden üretemediği, bu nedenle dışarıdan alınması gereken bir mineraldir. Bağışıklık sistemini destekleyen en önemli unsurlardan biri olan selenyumun eksikliği, enfeksiyonlara karşı direnci azaltır.

Selenyumun Bağışıklık Sistemine Etkileri

Doğal öldürücü hücrelerin sayısını artırır.
Vücudun koruma merkezi olan T lenfositlerin sayısını yükseltir. T hücreleri, daha önce geçirilen enfeksiyonları hatırlayarak bağışıklık hafızası oluşturur.
Aşırı aktif bağışıklık hücrelerini baskılayarak bağışıklık dengesini sağlar ve farklı bağışıklık hücrelerinin aktifleşmesine yardımcı olur.

Selenyumun Diğer Faydaları

Genlerin hasar görmesini önler ve karaciğerin detoksifikasyon süreçlerine destek olur.
Glutatyon transferaz ve glutatyon peroksidaz gibi önemli antioksidan enzimlerin temel bileşenidir. Serbest radikallere karşı koruma sağlayarak kalp ve damar hastalıkları riskini azaltır.
Tiroid bezinin sağlıklı çalışmasına katkıda bulunur ve üreme sağlığını destekler.

Selenyum Hangi Besinlerde Bulunur?

Yoğun tarım uygulamaları, tarım ilaçları ve kimyasal gübreler topraktaki selenyum seviyesini düşürmektedir. Bu durum, günlük beslenme yoluyla yeterli selenyum alımını zorlaştırmaktadır.

Selenyum açısından zengin besinler şunlardır:

Sert kabuklu kuruyemişler (ay çekirdeği, fındık, ceviz, Brezilya cevizi)
Tohumlar (susam)
Deniz ürünleri (ringa balığı, morina)
Bitkisel gıdalar (lahana, mantar, kabak, kuru fasulye, mercimek)
Yoğurt, peynir, yumurta, muz ve tam buğday ekmeği

Günlük Selenyum İhtiyacı Ne Kadar?

Günlük selenyum ihtiyacı 150-200 mikrogramdır. Selenyum içeren besinlerin düzenli tüketimiyle bu ihtiyaç karşılanabilir. Ancak toprağı selenyum açısından fakir olan bölgelerde yaşayanlar, diyaliz hastaları, HIV pozitif bireyler ve Crohn hastalığı gibi sindirim sorunları olanlar, doktorlarına danışarak selenyum takviyesi alabilirler.

Bağışıklık Sistemini Güçlendiren İki Temel Mineral: Selenyum ve Çinko

Çinkonun Bağışıklık Sistemine Katkıları ve Kaynakları

Topraktaki çinko miktarı ve kimyasal gübre kullanımı, gıdalardaki çinko seviyesini etkilemektedir.

Çinko İçeren Besinler

Hayvansal gıdalar (kırmızı et, tavuk, hindi eti, somon) çinko açısından zengindir ve bu gıdalardaki çinkonun emilimi oldukça iyidir. Yulaf, baklagiller, tam tahıllar, kuruyemişler, bezelye, ıspanak, roka ve pazı da çinkodan zengin bitkisel kaynaklardır. Süt, yoğurt ve peynir de çinko içerir. Anne sütü ve inek sütü çinkodan daha az miktarda içerir. Tahılların işlenmesiyle çinko miktarı azalır. Alkol tüketen kişilerde çinko eksikliği daha sık görülür.

Çinkonun Faydaları

Çinko, vücut tarafından üretilemeyen ve dışarıdan alınması gereken bir mineraldir. Çinko bakımından zengin besinler tüketenlerin bağışıklık sistemleri daha güçlüdür ve enfeksiyonlara, kansere karşı daha dirençlidirler.

Hem hücresel hem de sıvısal (hümoral) bağışıklık sistemini destekler.
Viral etkenlere bağlı nezle, grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarının süresini kısaltır.
Alt solunum yolu enfeksiyonu olan zatürre görülme sıklığını azaltır.
Beyin hücreleri de iletişim kurmak için çinkoya ihtiyaç duyar.

Günlük Çinko İhtiyacı Ne Kadar?

Sağlıklı ve dengeli beslenmeyle günlük çinko ihtiyacı karşılanabilir. Günlük ihtiyaç, cinsiyete ve yaşa göre değişir. Kadınlar için 8 mg, erkekler için 10 mg’dır. Çinko içeren besinlerin gün içinde tüketilmesi bu ihtiyacı karşılar. Ayrıca, baklagilleri C vitamini ile birlikte tüketmek çinko emilimini artırır. Bazı hastalıklar ve beslenme alışkanlıklarından kaynaklı oluşan çinko eksikliğinde, doktor tavsiyesiyle takviye alınmalıdır.